Phát triển năng lượng tái tạo - nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững

Thực tế triển khai các dự án, đặc biệt liên quan đến năng lượng tái tạo còn nhiều khó khăn. Ảnh: Hưng Thơ

Chuyển dịch sang sử dụng năng lượng sạch

Năm 2025, Việt Nam đưa mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả nước phấn đấu đạt trên mức 8% và tăng trưởng trên hai con số từ năm 2026. Điều này đòi hỏi điện năng sẽ tăng trưởng gấp 1,5 lần.

Để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, Việt Nam triển khai một loạt chính sách và kế hoạch chiến lược, trong đó nổi bật nhất là việc điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã nâng tổng công suất nguồn điện lên khoảng 183-236 GW (Gigawatt) vào năm 2030, nhằm đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng của nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng.Theo ông Hoàng Quang

Phòng - Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, tính đến tháng 3.2025, Chính phủ đã ban hành một loạt các cơ chế chính sách như Nghị định số 57/2025 - Quy định về Cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn, Nghị định số 58/2025 - quy định chi tiết Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới.

“Các chính sách này đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho kế hoạch thực hiện xanh hóa, chuyển dịch sang sử dụng năng lượng sạch của doanh nghiệp. Những chính sách trên đã góp phần không nhỏ giúp doanh nghiệp chủ động và mạnh dạn hơn trong lộ trình thực hiện chiến lược phát triển xanh và bền vững” - ông Hoàng Quang Phòng đánh giá.

Dù đã có nhiều cơ chế, chính sách được ban hành, song thực tế triển khai các dự án, đặc biệt liên quan đến năng lượng tái tạo còn nhiều khó khăn. Những rào cản về chính sách vẫn gây ra tâm lý e ngại cho nhà đầu tư.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội năng lượng Việt Nam, quá trình thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam còn gặp nhiều thách thức liên quan đến xét duyệt đầu tư, nhân lực, công nghệ và thị trường. Hiện sự tăng trưởng của các nguồn năng lượng tái tạo đang chững lại.

Hút đầu tư nước ngoài và lĩnh vực năng lượng tái tạo

Trao đổi với Lao Động, ông Hong Sun - Chủ tịch danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KoCham) đánh giá - Việt Nam đang tích cực phát triển năng lượng tái tạo để đáp ứng nhu cầu điện tăng nhanh và nhu cầu giải quyết biến đổi khí hậu.

Chính phủ đang theo đuổi chính sách mở rộng thị phần sản xuất năng lượng tái tạo, tập trung vào sản xuất điện mặt trời và điện gió, đồng thời nỗ lực thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, vẫn còn những vấn đề cần giải quyết như thiếu hụt về thể chế, thiếu cơ sở hạ tầng và thiếu năng lực công nghệ.

Để phát triển năng lượng tái tạo thành công ở Việt Nam, ông Hong Sun khuyến nghị Việt Nam cần đặt ra các mục tiêu chính sách rõ ràng, dài hạn và duy trì tính nhất quán. Giống như chính sách chuyển đổi năng lượng của Đức, điều quan trọng là phải đặt ra tầm nhìn dài hạn và các mục tiêu cụ thể.

Đặc biệt, cần tạo ra một thị trường và môi trường pháp lý minh bạch, để các nhà đầu tư có thể đánh giá khả năng tồn tại của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đầu tư theo góc độ dài hạn. Điều quan trọng là phải thiết lập các tiêu chuẩn và quy trình rõ ràng, chẳng hạn như giá mua điện ưu đãi (FIT) và hợp đồng mua điện (PPA), đồng thời hợp lý hóa quy trình cấp phép kinh doanh.

“Để đạt được sự tăng trưởng bền vững trong ngành năng lượng tái tạo, điều cần thiết là phải tăng cường năng lực phát triển công nghệ của chính mình và phát triển nguồn nhân lực chuyên môn” - ông Hong Sun khuyến nghị.

Để khắc phục tình trạng không liên tục của nguồn điện năng tái tạo và đảm bảo cung cấp điện ổn định, ông Hong Sun cho rằng, Việt Nam cần phải mở rộng cơ sở hạ tầng lưới điện và đưa vào ứng dụng công nghệ lưới điện thông minh. Mở rộng năng lực tiếp nhận năng lượng tái tạo bằng cách xây dựng các hệ thống lưu trữ năng lượng và cải thiện hệ thống quản lý lưới điện.