Doanh nghiệp cần hành động nhanh để biến AI thành lợi thế cạnh tranh

Doanh nghiệp cần hành động nhanh để biến AI thành lợi thế cạnh tranh. 

Để làm rõ vấn đề này, VnEconomy đã có cuộc trao đổi với ông Dhanawat Suthumpun, Giám đốc Điều hành Microsoft Việt Nam.

Microsoft và Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế (IDC) có công bố nghiên cứu toàn cầu về AI. Ông có thể chia sẻ những phát hiện chính trong công bố này là gì?

Đúng vậy, chúng tôi đã hợp tác với IDC thực hiện một nghiên cứu toàn cầu với tiêu đề “Những cơ hội từ AI và bài học từ các doanh nghiệp tiên phong”. 

Ông Dhanawat Suthumpun, Giám đốc Điều hành Microsoft Việt Nam. 

Chúng tôi đã phỏng vấn hơn 4.000 lãnh đạo doanh nghiệp có quy mô từ 1.000 nhân viên trở lên thuộc 16 quốc gia trên thế giới, những người chịu trách nhiệm về các quyết định của tổ chức liên quan đến việc triển khai công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Kết quả nghiên cứu đã cho thấy 68% các công ty được khảo sát hiện đã ứng dụng AI ở một mức độ nào đó, tuy nhiên có sự khác biệt rất lớn, đó là những đơn vị dẫn đầu trong việc chuyển đổi AI, hay còn gọi là các “doanh nghiệp tiên phong” (Frontier firms) đạt lợi nhuận cao gấp 3 lần và vượt trội gấp 4 lần về thương hiệu, chi phí, doanh thu và trải nghiệm khách hàng so với nhóm chậm chân hơn.

Thưa ông, vậy điều gì đã tạo ra sự khác biệt lớn giữa các doanh nghiệp như vậy?

Nghiên cứu của chúng tôi đã chỉ ra ba đặc điểm tạo nên sự làm nên sự khác biệt rất lớn giữa các doanh nghiệp đó.

Thứ nhất, các doanh nghiệp tiên phong không chỉ ứng dụng AI ở một hai bộ phận đơn lẻ mà còn mở rộng trên nhiều bộ phận chức năng của tổ chức. Hơn 70% doanh nghiệp được khảo sát đang sử dụng AI trong các lĩnh vực như dịch vụ khách hàng, marketing, công nghệ thông tin, phát triển sản phẩm và an ninh mạng.

Họ tận dụng AI để tự động hóa quy trình, tạo nội dung, phát hiện bất thường và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

 Ảnh minh họa. 

Thứ hai, 67% các doanh nghiệp tiên phong đang tạo ra nguồn doanh thu mới nhờ khai thác các ứng dụng AI đặc thù ngành. Những ngành đi đầu trong quá trình chuyển đổi này bao gồm dịch vụ tài chính, y tế và sản xuất.

Thứ ba, 58% các doanh nghiệp tiên phong này đang sử dụng các giải pháp AI tùy chỉnh để có thể tích hợp những hiểu biết, kiến thức của riêng của tổ chức, cách thức giao tiếp và các yêu cầu tuân thủ vào từng tương tác.

Vậy đâu là thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp khi triển khai AI? Doanh nghiệp nên ưu tiên những bước nào để tối ưu hóa đầu tư vào AI và vượt qua các thách thức này, thưa ông?

Theo khảo sát, 71% lãnh đạo doanh nghiệp dự định tăng ngân sách cho AI, không chỉ từ bộ phận công nghệ thông tin mà còn từ các phòng ban khác như vận hành, nhân sự, marketing. Vì thế thách thức lớn nhất đó là làm sao xây dựng được một hạ tầng vững chắc, có khả năng mở rộng theo nhu cầu, đảm bảo các vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư khi triển khai AI.

Còn thách thức về đào tạo nhân lực, quản trị dữ liệu và đạo đức AI. Để vượt qua các thách thức đó doanh nghiệp cần: Xây dựng nền tảng công nghệ an toàn và linh hoạt ngay từ đầu. Cần phối hợp đa phòng ban, đa dạng nguồn vốn đầu tư, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng tốc độ ứng dụng AI trên quy mô rộng. Các doanh nghiệp cũng nên thiết lập cơ chế đo lường hiệu quả đầu tư, mô hình hóa chi phí và giá trị tạo ra, đồng thời chú trọng đến quản trị có trách nhiệm.

Ngoài ra, các lãnh đạo doanh nghiệp phải hành động sớm, xem AI là chiến lược trọng tâm, không chỉ dừng lại ở thử nghiệm mà cần triển khai thực tế trên quy mô lớn để giữ vững lợi thế cạnh tranh và tạo ra tác động rõ rệt cho doanh nghiệp.

Thưa ông, với các thách thức đó, việc ứng dụng AI tại Việt Nam hiện ra sao so với các nước trong khu vực?

Vừa qua, Viện Nghiên cứu Kinh tế AI của chúng tôi có công bố một nghiên cứu về việc ứng dụng AI trong các tổ chức và doanh nghiệp trên thế giới. Chúng tôi đã xây dựng một chỉ số ứng dụng AI vào hoạt động thực tế của từng quốc gia, gọi là AI Diffusion – để đo lường tỷ lệ doanh nghiệp đã triển khai AI trong vận hành, phản ánh mức độ phổ cập và chiều sâu ứng dụng công nghệ này.

Ảnh minh họa. 

Theo đó, Việt Nam thuộc nhóm phát triển nhanh trong khu vực với chỉ số này là 21,2%. Việt Nam đang tăng trưởng nhanh nhưng vẫn còn khoảng cách với nhóm dẫn đầu trong khu vực như Singapore (trên 30%) và các nước như Malaysia, Thái Lan (khoảng 25–27%).

Tuy nhiên, Việt Nam đã vượt qua một số quốc gia khác như Indonesia (18%), Philippines (17%) và Campuchia (dưới 15%). Điều này chứng tỏ tiềm năng phát triển AI tại Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt khi ngày càng nhiều doanh nghiệp quan tâm đến việc ứng dụng AI để tối ưu hóa vận hành, nâng cao hiệu quả và tạo ra giá trị mới cho khách hàng.

Thưa ông, trong kỷ nguyên AI thì Microsoft với thế mạnh của mình sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp Việt Nam như thế nào?

Chúng tôi đã có mặt gần 30 năm và hiện đang hỗ trợ hàng loạt tổ chức ở mọi quy mô và ngành nghề. Trong kỷ nguyên của AI, chúng tôi cũng đang đồng hành cùng nhiều doanh nghiệp, tích hợp triển khai AI giúp tăng cường hiệu suất, sự sáng tạo và tạo ra những tác động thực sự cho người dân Việt Nam.

Từ trợ lý AI Genie của VietinBank giúp nâng cao năng suất nhân viên, trợ lý AI VNA của Vietnam Airlines hỗ trợ đội ngũ tuân thủ quy định an toàn hàng không, giải pháp đàm thoại VoiceGate của NamiTech tối ưu tương tác khách hàng cho Bảo Việt Nhân Thọ, Manulife Việt Nam…, cho đến trợ lý DrAid™ của VinBrain hỗ trợ các bác sĩ trong việc chẩn đoán hình ảnh tại hơn 100 bệnh viện lớn nhỏ.

Ngoài ra, chúng tôi cũng đang hợp tác chặt chẽ với nhiều tổ chức để giúp họ khai thác AI ở mức độ tiên tiến hơn—tích hợp AI trực tiếp vào quy trình vận hành trong tổ chức. Một phần quan trọng trong chiến lược này chính là agentic AI, và theo dự báo của IDC, trong hai năm tới số lượng doanh nghiệp ứng dụng agentic AI sẽ tăng gấp ba lần.

Gần đây nhất, tại Ignite 2025, Microsoft đã miễn phí Copilot Chat cho tất cả người dùng Microsoft 365 nhằm dân chủ hóa AI, giúp mọi cá nhân và doanh nghiệp – dù rất nhỏ – cũng có thể tiếp cận những tính năng AI ngay trong Word, Excel, PowerPoint và Outlook một cách an toàn, đảm bảo bảo mật dữ liệu.

Và như sứ mệnh của Microsoft là trao quyền cho mọi tổ chức và cá nhân đạt được nhiều thành tựu hơn, chúng tôi mong muốn có thể hỗ trợ xây dựng một thế hệ doanh nghiệp tiên phong tại Việt Nam—những tổ chức biết tận dụng AI để đổi mới, vận hành hiệu quả hơn và dẫn đầu trong lĩnh vực của chính họ.