Ảnh: Internet

Ngày 4/2/2025, Bộ Thương mại Mỹ đã công bố kết quả điều tra sơ bộ để chuẩn bị áp dụng thuế chống trợ cấp với các sản phẩm tôn mạ chống ăn mòn (thép CORE) với các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam. Trong đó, GDA và HSG là hai doanh nghiệp có mức trợ cấp thấp nhất (xấp xỉ 0%). Trong khi đó, HPG và NKG chịu mức trợ cấp tương đương nhau là 46,73%.

Ngày 10/2/2025, Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế mới 25% đối với tất cả mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu. Lệnh áp thuế 25% không có ngoại lệ của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến một số đối tác thương mại và đồng minh lớn của Mỹ, bao gồm Canada, nhà cung cấp thép và nhôm lớn nhất cho Mỹ.

Số liệu chính thức cho thấy, Canada, theo sau là Brazil, Mexico, Hàn Quốc và Việt Nam là nguồn nhập khẩu thép chính của Mỹ năm 2024.

Trước đó, từ 9/2024, Mỹ đã thông báo về việc tiến hành điều tra để lấy cơ sở và chuẩn bị áp thuế chống bán phá giá với tôn mạ nhập khẩu từ Việt Nam, mức thuế quan dự kiến từ 10-25%. Kết quả sơ bộ dự kiến sẽ được công bố trong 4/2025.

Theo đánh giá của KBSV, HPG ít chịu tác động nhất từ thuế quan của Mỹ, trong khi đó, NKG chịu tác động lớn do doanh thu từ Mỹ - Mexico chiếm hơn 26% doanh thu 2024,

Cụ thể, thống kê của KBSV cho thấy, hoạt động xuất khẩu tôn mạ tới thị trường Mỹ - Mexico đóng góp lần lượt 18,6%, 26,2% và 31,9% trong doanh thu của HSG, NKG và GDA trong 2024.

“Các biện pháp thuế quan từ Mỹ sẽ có tác động tiêu cực chung lên triển vọng tăng trưởng doanh thu của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ, tuy nhiên, NKG sẽ chịu áp lực lớn nhất do mức trợ cấp cao và tỷ trọng doanh thu lớn từ Mỹ - Mexico”, ông Nguyễn Dương Nguyên, chuyên gia phân tích tại KBSV nhận định.

Đối với HPG, doanh thu từ thị trường Mỹ - Mexico ước tính đóng góp 2,9% tổng doanh thu. HPG dự kiến sẽ ít chịu ảnh hưởng nhất từ các biện pháp chống bán phá giá nhờ các sản phẩm thép thượng nguồn (thép xây dựng, HRC) được tiêu thụ chủ yếu tại thị trường nội địa, kênh xuất khẩu đóng góp 30% tổng sản lượng. Thêm vào đó, thị trường xuất khẩu chính của HPG là các quốc gia thuộc ASEAN và châu Á như Malaysia, Indonesia (chiếm 40% doanh thu xuất khẩu).

Mặt khác, theo ước tính của KBSV, sản lượng HRC cần thiết để sản xuất tôn mạ cho HSG, NKG, GDA xuất khẩu đi Mỹ - Mexico trong 2024 ước tính đạt 450.000 tấn (giả định rằng các doanh nghiệp trên sử dụng HRC từ HPG và Formosa với tỷ lệ 50%/50%). Nếu sản lượng xuất khẩu tôn mạ vào thị trường Mỹ của HSG, NKG, GDA giảm trung bình 25% trong 2025, nhu cầu tiêu thụ HRC hao hụt chỉ chiếm xấp xỉ 2% tổng công suất sản xuất của HPG trong kỳ.

Bên cạnh đó, HPG cũng có kế hoạch sử dụng HRC để sản xuất thép chất lượng cao như tanh lốp, thép dây hàn, lõi que hàn, cáp thang máy,... Chuyên gia KBSV đánh giá rủi ro sản lượng tiêu thụ HRC của HPG suy giảm do nhu cầu tiêu thụ của HSG, NKG, GDA bị ảnh hưởng từ thuế quan của Mỹ ở mức thấp.

Ngoài ra, chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp sản xuất ngành thép sẽ gia tăng cạnh tranh trên thị trường nội địa để duy trì tăng trưởng doanh thu.

Xu hướng nội địa hóa đã diễn ra từ đầu nửa sau năm 2024, sau khi các thông tin về việc khởi xướng các cuộc điều tra chống bán phá giá thép lan rộng từ các nước. So với vùng đỉnh trong quý I/2024, sản lượng xuất khẩu tôn mạ quý IV/2024 của HSG, NKG, GDA đã giảm lần lượt 19%, 31% và 28%. Sản lượng xuất khẩu thép xây dựng, HRC của HPG cũng giảm 45%. Xu hướng này được hỗ trợ nhờ nhu cầu tiêu thụ trong nước quay trở lại, với động lực chính tới từ sự hồi phục của thị trường bất động sản dân dụng, các dự án đầu tư công tiếp tục được triển khai.

KBSV cho rằng, các doanh nghiệp sản xuất thép với thị phần nội địa lớn sẽ có lợi thế trong việc duy trì đà tăng trưởng doanh thu trong thời gian tới. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng sẽ tập trung mở rộng sang các thị trường mới (khu vực chưa áp dụng hàng rào thuê quan với thép Việt Nam) để duy trì sản lượng tiêu thụ.