Ứng dụng công nghệ sinh học trong phát triển nông nghiệp

Những năm gần đây, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã chủ động lồng ghép việc thực hiện nghị quyết vào các chương trình trọng tâm như: Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, tăng trưởng xanh và chuyển đổi số. Các nội dung liên quan đến công nghệ sinh học được phổ biến sâu rộng đến các phòng, chi cục, đơn vị trực thuộc, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động.

Toàn tỉnh hiện có hơn 417 cơ sở sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, thích ứng với biến đổi khí hậu; hơn 200 cơ sở đã áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc sản phẩm; gần 100 mô hình nhà màng, nhà kính với tổng diện tích gần 9ha; hơn 5.000ha cây trồng ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm. Việc đưa công nghệ sinh học vào sản xuất giúp giảm chi phí, nâng cao năng suất, tăng giá trị và sức cạnh tranh cho nông sản địa phương.

Trong lĩnh vực trồng trọt, hơn 80% diện tích lúa và 70% diện tích ngô đã sử dụng các giống mới có năng suất, chất lượng cao. Đặc biệt, công nghệ nuôi cấy mô được ứng dụng thành công trong sản xuất giống keo lai chất lượng cao, phục vụ trồng rừng bền vững. Từ đó, nhiều mô hình nông nghiệp thông minh, hữu cơ, tuần hoàn đã hình thành, mang lại hiệu quả kinh tế và môi trường rõ rệt.

Sản phẩm của Hợp tác xã Nông nghiệp an toàn Tâm Sen ngày càng phong phú, đa dạng - Ảnh: T. Hoa

Điểm sáng đáng chú ý là sự tham gia của nhiều doanh nghiệp “đầu tàu” trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao như Tập đoàn Quế Lâm, Công ty Organicmore, Duy Prosper, Hòa Phát, C.P. Việt Nam, Butaphan, Việt-Úc… Các doanh nghiệp này đã xây dựng hệ thống trang trại khép kín, ứng dụng công nghệ sinh học trong xử lý chất thải, phòng bệnh, nâng cao chất lượng sản phẩm và hướng đến sản xuất tuần hoàn, an toàn sinh học.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã xây dựng và phát triển thành công nhiều thương hiệu nông sản hữu cơ đặc trưng như: Gạo hữu cơ Quảng Trị, cà phê Arabica Khe Sanh, hồ tiêu Quảng Trị, cam Kim Lũ, thịt lợn thảo dược Tâm Sen, rau sạch An Nông hay nông sản Dfarm Quảng Trị... Đây là minh chứng cho sự chuyển mình mạnh mẽ của nông nghiệp địa phương theo hướng “xanh-sạch-bền vững”.

Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp an toàn Tâm Sen Nguyễn Thị Hoài Sen cho biết: “HTX nuôi lợn từ năm 2020 với mong muốn đưa thực phẩm sạch đến người tiêu dùng. Chúng tôi sử dụng các loại cây thảo dược, như: Đinh lăng, nghệ, gừng, tía tô... và một số loại thảo dược khác để phối trộn với ngô, khoai, sắn, đậu, bột cá, bột vỏ ngao cùng một số dược liệu khác. Với cách nuôi này, thịt lợn của HTX luôn được người tiêu dùng đón nhận". Ngoài thịt lợn tươi, HTX còn chế biến nhiều sản phẩm như: Chả, giò, xúc xích, da lợn… Hiện tại, HTX đã xây dựng hơn 10 điểm bán hàng, cung cấp các sản phẩm thịt lợn thảo dược được đóng gói, hút chân không, gắn nhãn mác rõ ràng.

Không chỉ tập trung vào sản xuất, công nghệ sinh học còn được ứng dụng sâu rộng trong lĩnh vực quản lý và bảo vệ môi trường. Nhiều dự án đã đưa chế phẩm vi sinh vào xử lý chất thải, biogas, ủ sinh học, bãi lọc ngầm và hồ sinh học nhằm giảm thiểu ô nhiễm và tái sử dụng chất thải hữu cơ. Các vật tư sinh học như xơ bông thấm dầu, chất phân hủy sinh học cũng được sử dụng trong ứng phó sự cố tràn dầu, giúp hạn chế phát sinh chất thải thứ cấp...

Cùng với đó, Sở NN-MT đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về hạn chế rác thải nhựa, khuyến khích tiêu dùng xanh, ưu tiên sản phẩm thân thiện môi trường thông qua các chương trình tập huấn, hội thảo và phong trào “Nói không với nhựa dùng một lần”.

Phó Giám đốc Sở NN-MT Nguyễn Hồng Phương cho biết: Giai đoạn 2026-2030 tỉnh sẽ tiếp tục thúc đẩy nghiên cứu, nhân rộng mô hình ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp sạch, tuần hoàn; tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững.