Bỏ thuế khoán: Hộ kinh doanh có nên chuyển lên doanh nghiệp?

Từ băn khoăn đến cơ hội: Hộ kinh doanh dần thích ứng với kê khai thuế

Đại diện một hộ kinh doanh giày dép thời trang tại TP. Hồ Chí Minh chia sẻ tại Hội thảo “Tháo gỡ băn khoăn cho hộ kinh doanh bỏ thuế khoán” do MISA phối hợp với VPBank tổ chức, cho biết, từ tháng 6.2025, hộ đã chuyển sang phương pháp kê khai. Anh băn khoăn rằng dù đã đóng thuế theo phương pháp này, nhưng một số nguyên liệu nhập từ các công ty vẫn bị tính thêm 8% thuế, như vậy có phải đang chịu hai đầu thuế hay không.

Giải đáp thắc mắc trên, bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam – cho biết các đơn vị cung cấp nguyên liệu đang nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ, mức thuế hiện giảm từ 10% xuống 8%. Ví dụ hộ mua hàng 500.000 đồng, thuế 8% là 40.000 đồng, tổng 540.000 đồng. Tuy nhiên, với phương pháp kê khai, phần thuế đầu vào không được khấu trừ hay tính chi phí.

Nếu chuyển sang doanh nghiệp, hộ sẽ được khấu trừ thuế đầu vào, chỉ nộp phần chênh lệch. Cụ thể, khi hộ kinh doanh bán ra sẽ nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ. Ví dụ mua vào 540.000, sau khi sản xuất bán ra 660.000, thì nộp thuế đầu ra 8% và được trừ đi 8% đầu vào. Khi đó, chỉ nộp phần chênh lệch.

Ngoài ra, tất cả chi phí sẽ được tính vào chi phí tính thuế. Nếu sản phẩm thời trang bán tốt, có lãi thì phần lãi đó sẽ chịu thuế thu nhập doanh nghiệp — thông thường 20%, doanh thu nhỏ thì 15% hoặc 17%. Nếu lỗ thì không phải nộp. Khi đầu tư dây chuyền mới, mua vật tư, trang thiết bị, nhà xưởng, quảng cáo... dẫn đến lỗ trong vài năm đầu thì được chuyển lỗ tối đa 5 năm. Khi nào hết lỗ mới phải nộp thuế. Đó chính là biện pháp khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp.

Liên quan đến vấn đề bỏ thuế khoán chuyển sang phương pháp kê khai thuế, nhiều hộ kinh doanh băn khoăn rằng việc chuyển từ hộ lên doanh nghiệp có lợi hơn không. Về vấn đề này, bà Cúc phân tích một trường hợp thực tế. Một hộ kinh doanh đường ở Thái Nguyên chuyển từ tỷ lệ thuế khoán 4,5% sang doanh nghiệp cho thấy lợi hơn, vì khi là doanh nghiệp, các khoản đầu tư như máy móc, nhà xưởng được tính vào chi phí, thuế giảm và doanh thu tăng. Có hóa đơn chứng từ giúp mở rộng kênh bán hàng, khách hàng và đối tác tin tưởng hơn, thuận lợi vay vốn, liên kết chuỗi cung ứng. Bà Cúc cũng nhấn mạnh, hiện nay, thủ tục thuế đã điện tử hóa hoàn toàn, từ khai, nộp đến hoàn thuế, giúp doanh nghiệp tự chủ, dễ thực hiện, không phải tiếp xúc trực tiếp với cán bộ thuế.

Vừa bán hàng, vừa khai thuế trên một phần mềm duy nhất

Để đồng hành cùng hộ kinh doanh tháo gỡ những khó khăn và thích ứng nhanh với chủ trương bỏ thuế khoán từ ngày 1.1.2026, các doanh nghiệp công nghệ như MISA cũng đang tích cực chung tay, cung cấp giải pháp thiết thực. MISA đã phát triển giải pháp MISA eShop – nền tảng bán hàng và kê khai thuế toàn diện, cho phép hộ kinh doanh thực hiện đầy đủ quy trình từ bán hàng, xuất hóa đơn điện tử đến kê khai thuế ngay trên một phần mềm duy nhất. Chỉ với vài thao tác đơn giản trên điện thoại, người dùng có thể bán hàng và phát hành hóa đơn mà không cần đầu tư thêm phần mềm hoặc thiết bị chuyên dụng.

Phần mềm tích hợp sẵn chức năng kê khai thuế tự động, giúp các chủ hộ dù không am hiểu kế toán dễ dàng tổng hợp doanh thu, lập tờ khai đúng mẫu, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Đáng chú ý, MISA eShop ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép nhập đơn bằng giọng nói, hỗ trợ đặc biệt cho người lớn tuổi hoặc chưa quen công nghệ. Dữ liệu sau khi xuất hóa đơn được tự động gửi đến cơ quan thuế, bảo đảm tuân thủ quy định.

Nhằm đồng hành cùng hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi từ hộ khoán sang hộ kê khai, MISA tặng miễn phí phần mềm bán hàng và khai thuế cho 2 triệu hộ kinh doanh trên toàn quốc, với 3 tháng sử dụng miễn phí bao gồm 5.000 hóa đơn điện t; phần mềm hỗ trợ quản lý bán hàng, thanh toán, theo dõi doanh thu, tồn kho, công nợ; tự động lập và nộp tờ khai thuế; tích hợp chữ ký số cho các giao dịch điện tử. MISA cam kết không phát sinh chi phí ẩn, giúp hộ kinh doanh dễ dàng làm quen với quy trình kê khai thuế mới mà không lo gián đoạn hoạt động.

Bên cạnh chương trình tặng giải pháp phần mềm, MISA triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm đồng hành cùng hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi sang kê khai thuế. MISA tập trung nguồn lực hơn 3.000 chuyên viên và 1.000 đối tác kế toán, đại lý thuế để hỗ trợ tận nơi cho các hộ, từ môi trường trực tuyến đến từng chợ dân sinh. Đồng thời, MISA xây dựng “Kho tri thức Khai thuế dễ dàng – Bán hàng an tâm” với hàng nghìn bài viết, video và livestream cập nhật chính sách thuế mới nhất; tổ chức chuỗi hội thảo, tập huấn online và offline cùng chuyên gia, cơ quan thuế địa phương. Những hoạt động này giúp hộ kinh doanh nắm vững quy định, tự tin chuyển đổi mà không lo sai sót hay gián đoạn kinh doanh.