Dự báo số ca ung thư mới tại Việt Nam sẽ tăng mạnh

Ngày 14/11, Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM tổ chức chương trình hội thảo nâng cao năng lực ghi nhận ung thư.

Già hóa dân số, đô thị hóa, lối sống thụ động,... là nguyên nhân

Tại hội thảo, ThS.BS.CK2 Bùi Đức Tùng - Phó Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - cho biết ung thư hiện là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai tại Việt Nam, chỉ sau bệnh tim mạch.

ThS.BS.CK2 Bùi Đức Tùng - Phó Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - chia sẻ tại hội thảo.

Theo số liệu được Globocan công bố năm 2022, tại Việt Nam có khoảng 182.600 ca mắc mới và 122.000 ca tử vong mỗi năm.

Trong đó, ở nam giới, các bệnh lý thường gặp gồm ung thư gan, phổi, dạ dày, đại trực tràng và tuyến tiền liệt, trong đó đáng chú ý là ung thư phổi ở người không hút thuốc đang tăng. Ở nữ giới, ung thư vú, đại trực tràng, phổi, dạ dày và cổ tử cung chiếm tỷ lệ cao nhất; riêng ung thư vú và cổ tử cung có thể tầm soát, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Globocan dự báo đến năm 2045, số ca ung thư mới tại Việt Nam sẽ tăng mạnh, từ 155.000 ca năm 2022 lên 222.000 ca, tức tăng 45% trong 20 năm. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ già hóa dân số, quá trình đô thị hóa, lối sống thụ động, chế độ ăn không lành mạnh, ô nhiễm môi trường và tỷ lệ nhiễm HBV, HPV còn phổ biến.

Tăng cường chính sách thanh toán bảo hiểm y tế cho người bệnh

BS.CKII Võ Đức Hiếu - Phó Giám đốc bệnh viện Ung Bướu TP.HCM - cho biết từ ngày 1/7/2025, việc hợp nhất địa giới hành chính giữa TP.HCM, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Bình Dương tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thuộc 2 địa bàn này được chuyển thẳng từ cấp ban đầu đến Bệnh viện Ung Bướu TPHCM điều trị.

Việc này được hướng dẫn tại Thông báo số 862/TB-SYT và Công văn số 924/SYT-NVY của Sở Y tế TP.HCM về kết quả xếp cấp chuyên môn kỹ thuật và hướng dẫn chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn. Do đó, số lượng người bệnh đến điều trị tại Bệnh viện Ung Bướu Cơ sở 2 tăng khá mạnh, kéo theo chi phí sử dụng thuốc, vật tư y tế và kỹ thuật chuyên sâu cũng tăng theo.

Theo BS.CKII Võ Đức Hiếu, một số nguyên nhân dẫn tới việc tăng số lượng người bệnh đến khám và điều trị tại Bệnh viện Ung Bướu, nhất là Bệnh viện Ung Bướu cơ sở 2 do việc tăng số lượng giường kế hoạch, tăng thêm 200 giường, từ 1.000 lên 1.200 giường.

Bên cạnh đó, bệnh viện triển khai thêm kỹ thuật điều trị mới: như chụp và nút mạch điều trị ung thư gan (TACE). Đây là thủ thuật loại đặc biệt, hưởng bảo hiểm y tế, có chi phí cao nhưng mang lại hiệu quả điều trị vượt trội, góp phần nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh.

Ngoài ra, bệnh viện còn tăng cường chính sách thanh toán bảo hiểm y tế cho người bệnh. Từ 1/4/2025, bệnh viện bắt đầu triển khai chính sách thanh toán bảo hiểm y tế cho người bệnh dịch vụ theo yêu cầu tại các khoa Lâm sàng, làm tăng số lượt khám bệnh và chi phí bình quân trên mỗi lượt khám.

Cần phải có sự chuẩn bị đồng bộ, toàn diện và quyết liệt

Để ứng phó với dự báo số ca ung thư mới và tử vong tăng nhanh (khoảng 45% và gần 50% đến năm 2045), theo BS.CKII Võ Đức Hiếu - Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, hệ thống y tế Việt Nam cần phải có sự chuẩn bị đồng bộ, toàn diện và quyết liệt.

BS.CKII Võ Đức Hiếu - Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM.

Theo BS.CKII Võ Đức Hiếu, cần tăng cường khám và tầm soát ung thư và các chiến lược y tế cộng đồng. Trong đó, ông đề xuất xây dựng, triển khai chương trình tầm soát ung thư diện rộng: tập trung vào các chương trình tầm soát ung thư phổ biến, hiệu quả (như ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng) theo hướng dẫn rõ ràng về độ tuổi và tần suất. Đặc biệt, chú trọng tăng cường năng lực tuyến y tế cơ sở trong việc tư vấn, sàng lọc ban đầu và chuyển tuyến kịp thời.

Bên cạnh đó, bác sĩ Hiếu cho rằng có thể thực hiện các công tác làm giảm yếu tố nguy cơ thông qua truyền thông về lối sống lành mạnh như chế độ ăn, tập thể dục, không hút thuốc, hạn chế rượu bia và kiểm soát các yếu tố môi trường gây ung thư. Không chỉ vậy, ông lưu ý việc tiêm chủng mở rộng giúp kiểm soát một số loại ung thư có nguy cơ đến từ việc nhiễm các loại virus như vắc-xin ngừa Viêm gan B (giảm UT gan) và HPV (giảm ung thư cổ tử cung,...).

Đặc biệt, bác sĩ Hiếu cho rằng cần nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở y tế. Cụ thể, cần đào tạo và phát triển nguồn nhân lực thông qua cơ chế hợp tác viện - trường, thúc đẩy mô hình điều trị đa mô thức, hội chẩn liên chuyên khoa, khám chữa bệnh từ xa kết nối các bệnh viện tuyến cuối. Qua đó tạo nhiều cơ hội cho bệnh nhân được nhận chiến lược điều trị tối ưu mà không cần phải đi xa, giúp giảm tải lên các bệnh viện chuyên khoa ung thư tuyến cuối.

Song song đó, bác sĩ Hiếu cho rằng cần đầu tư cơ sở vật chất và công nghệ, nhất là các bệnh viện ung bướu chuyên khoa và các trung tâm ung bướu lớn, tuyến cuối; nâng cao năng lực điều trị bệnh viện tuyến tỉnh để giảm tải cho các bệnh viện tuyến cuối…

Việc phát triển hệ thống chăm sóc giảm nhẹ nhằm chăm sóc người bệnh ngay từ khi chẩn đoán, chứ không chỉ ở giai đoạn cuối.

"Hệ thống bảo hiểm y tế cần nỗ lực chi trả cho các phác đồ và thuốc điều trị ung thư hiện đại, đồng thời khuyến khích hướng tới tham gia bảo hiểm y tế toàn dân", bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.