Giải phóng nguồn lực cho năng lượng sạch

Năng lượng sạch bắt đầu từ những mái nhà bình dị

Vài năm qua, mái nhà của ông Nguyễn Văn Thịnh (Quảng Ninh) không chỉ che nắng mưa mà còn trở thành "nhà máy điện thu nhỏ". Ban đầu, ông lắp một tấm điện mặt trời nhỏ để chạy bóng điện ngoài cổng, nhưng sau đó quyết định đầu tư thêm để dùng cho bình nóng lạnh, giúp giảm hóa đơn điện từ hơn 1,5 triệu đồng/tháng xuống còn hơn 800 nghìn đồng.

Xu hướng sử dụng điện mặt trời đang lan rộng không chỉ ở những vùng nắng như Khánh Hòa, Lâm Đồng mà còn ở nhiều tỉnh thành khác. Điện mặt trời, vốn chỉ xuất hiện trong các dự án lớn, giờ đây đã len lỏi vào từng mái nhà, cơ sở sản xuất và sinh hoạt. Với doanh nghiệp, việc sử dụng năng lượng tái tạo không chỉ là xu hướng mà còn là giải pháp giúp nâng cao năng lực cạnh tranh khi chi phí đầu vào tăng.

Tại khu công nghiệp Đồng Văn (Ninh Bình) nhiều doanh nghiệp cũng bắt đầu sử dụng năng lượng mặt trời mái nhà cho việc thắp sáng. Anh Đào Hồng Quân - Giám đốc sản xuất tại một doanh nghiệp sản xuất sắt thép cho biết, công ty sản xuất công nghiệp nặng nên chi phí tiền điện rất cao khoảng gần 1 tỉ đồng/tháng, nếu đầu tư toàn bộ nhà máy thì không thể đủ nguồn vốn, cơ sở vật chất. Chính vì vậy, trước mắt doanh nghiệp đã bắt đầu từ việc nhỏ là đầu tư điện mặt trời cho toàn bộ hệ thống chiếu sáng.

Chuyển đổi năng lượng không còn là câu chuyện vĩ mô của Chính phủ hay các tập đoàn lớn, mà trở thành vấn đề đời thường, gắn với từng bóng đèn, máy bơm, dây chuyền sản xuất. Sự thay đổi nhận thức từ người dân đến doanh nghiệp đang thúc đẩy hành động, góp phần xây dựng hệ thống năng lượng hiện đại, xanh và bền vững cho Việt Nam.

Chính sách mở đường, dự án tăng tốc

Tại Quy hoạch điện VIII điều chỉnh được Chính phủ phê duyệt vào tháng 4.2025 đã đặt mục tiêu đến năm 2030 tỉ trọng công suất năng lượng tái tạo đạt 36% và tỉ lệ Năng lượng tái tạo trong sản lượng điện khoảng 33-35%.

Để hiện thực hóa định hướng này, Đảng và Nhà nước đã liên tục ban hành và hoàn thiện hàng loạt cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ nút thắt cho lĩnh vực năng lượng tái tạo. Nhờ sự điều chỉnh và tháo gỡ kịp thời, hàng loạt dự án năng lượng tái tạo quy mô lớn đã được gỡ vướng, bắt đầu và chuẩn bị khởi công.

Điển hình, vào giữa tháng 10.2025 vừa qua Nhà máy nhiệt điện LNG Thái Bình với tổng vốn đầu tư khoảng 2,69 tỉ USD chính thức khởi công. Dự án có công suất 1.500MW với tổng diện tích khoảng 269ha (57ha trên bờ và 212ha mặt biển) tại xã Đông Thái Ninh (tỉnh Hưng Yên). Khi đi vào vận hành, dự án sẽ cung cấp cho hệ thống điện quốc gia khoảng 6 - 10 tỉ kWh mỗi năm, góp phần tăng cường đảm bảo an ninh năng lượng, cung cấp điện cho miền Bắc, đặc biệt trong kịch bản phụ tải tăng cao.

Cùng với đó, ngày 19.12.2025, hơn 200 công trình đồng loạt khởi công và khánh thành, trong đó có nhiều dự án năng lượng tái tạo quy mô lớn.

Tại Hà Tĩnh có 2 dự án năng lượng tái tạo là Nhà máy Điện gió Eco Wind Kỳ Anh và dự Nhà máy Điện gió Kỳ Anh với tổng vốn đầu tư gần 40.000 tỉ đồng. Tại Cần Thơ, khánh thành Dự án Nhà máy Điện gió số 7 - giai đoạn 2. Dự án có công suất thiết kế 90MW, tổng mức đầu tư 3.728 tỉ đồng, sản lượng điện dự kiến đạt 282 triệu Kwh/năm… Việc hàng loạt dự án quan trọng được tháo gỡ, khởi công cho thấy sự quyết liệt của Chính phủ trong giải phóng nguồn lực cho năng lượng sạch.