Năng lượng điện, chìa khóa để hướng tới mục tiêu tăng trưởng 2 con số

Đảm bảo điện, đáp ứng mục tiêu tăng trưởng

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong bối cảnh mới năm 2025, Trung ương, Quốc hội và Chính phủ xác định mục tiêu phấn đấu phải đạt tăng trưởng GDP ít nhất là 8% và phấn đấu ở mức 2 con số.

Theo đó, hệ số tăng về điện phải đáp ứng khoảng 1,5 lần, kịch bản cơ sở tương đương 12-13%, kịch bản cao phải đáp ứng được 13-14% và kịch bản cực đoan phải đáp ứng 15-16%. Với tốc độ tăng trưởng này, mỗi năm Việt Nam phải bổ sung về nguồn, đáp ứng cho nhu cầu đất nước từ 10-12% sản lượng, tương đương 10.000-12.000MW/năm.

Theo ông Đặng Hoàng An - Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), một trong những nhiệm vụ chính của EVN cùng các doanh nghiệp ngành Điện trong năm 2025 là tiếp tục đảm bảo cung ứng điện cho phát triển kinh tế - xã hội ở tốc độ cao hơn và chuẩn bị cho năm sắp tới mục tiêu tăng trưởng 2 con số. Tuy nhiên, EVN chỉ chiếm có 36-37% công suất lắp đặt của cả nước, 41% sản lượng còn lại là các doanh nghiệp, các tập đoàn khác, các doanh nghiệp xã hội trong nước, ngoài nước. Do đó, cần có sự chung tay vào cuộc dưới sự chỉ đạo của bộ, sự điều hành của Công ty điều hành và vận hành thị trường điện.

"Chúng tôi đã tính toán và được Bộ Công Thương phê duyệt kế hoạch tăng 12,2% cũng là một con số rất thách thức và trước mắt sẽ phải vượt qua mùa khô năm 2025" - ông Đặng Hoàng An cho biết.

Năm 2025, EVN tiếp tục duy trì tốc độ đầu tư và kế hoạch do Bộ Công Thương giao là 109.000 tỉ đồng, trong đó có những công trình rất lớn như: Thủy điện Hòa Bình mở rộng; Nhiệt điện Quảng Trạch 1 với công suất 1200MW phải hòa lưới trước 2.9.2025; Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên phải hoàn thành vào tháng 12.2025; đường dây cấp điện ra huyện đảo Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) dự kiến quý IV/2025 phải hoàn thành và nhiều công trình khác.

Xây dựng và phát triển các nguồn năng lượng ổn định

Trao đổi với Lao Động, ông Lê Đại Diễn - nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo hạt nhân, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam - cho rằng, về tổng thể, chúng ta đã có Quy hoạch điện VIII. Tuy nhiên, với tầm nhìn đến năm 2050, bản Quy hoạch đã được Chính phủ phê duyệt (vào tháng 5.2023) chưa phản ánh hai vấn đề: Cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như Việt Nam đã cam kết tại COP26 (tuy có nhắc đơn giản: Nhiệt điện than 0MW mà chưa được nhấn mạnh) và mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030 và những năm tiếp theo.

Để đạt được hai mục tiêu nêu trên, ngành điện đã điều chỉnh Quy hoạch điện VIII theo chỉ đạo của Chính phủ và bản quy hoạch điều chỉnh sẽ được trình phê duyệt trong tháng 2.2025 (theo Bộ Công Thương). Để đảm bảo đạt được hai mục tiêu trên, năng lượng tái tạo và điện hạt nhân đã, đang và sẽ đóng vai trò then chốt trong Quy hoạch điện sắp tới.

Theo Quy hoạch điện VIII đã phê duyệt, năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời định hướng đến năm 2050 đạt tỉ lệ lên đến 67,5 - 71,5%. Đây là một thách thức lớn đối với ngành điện và với mục tiêu tăng trưởng 2 con số thì thách thức này sẽ càng lớn hơn.

"Quy hoạch điện VIII đã nhấn mạnh vai trò của hệ thống truyền tải, trong khi điện gió và điện mặt trời được quy hoạch nhằm đạt Net zero vào năm 2050. Chính phủ cũng đang khẩn trương triển khai điện hạt nhân. Việc lựa chọn đối tác và từng bước thực hiện cần sự sáng suốt và tỉnh táo" - ông Lê Đại Diễn cho biết.

Ông Lê Đại Diễn nhấn mạnh, muốn tăng trưởng 2 con số, các ngành kinh tế mũi nhọn như kinh tế số, công nghiệp bán dẫn hay AI lại cần sự ổn định của các nguồn điện công suất lớn.