Doanh nghiệp bền vững là trụ cột của nền kinh tế bền vững

Doanh nghiệp bền vững là trụ cột của nền kinh tế bền vững, vì sự phát triển của một nền kinh tế không thể tách rời khỏi việc các doanh nghiệp hoạt động cân bằng giữa lợi ích kinh tế, trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường. Việc doanh nghiệp chú trọng đến ba trụ cột này không chỉ giúp họ tồn tại và phát triển lâu dài, mà còn đóng góp trực tiếp vào sự ổn định và thịnh vượng chung của xã hội. Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị đã chỉ rõ vai trò, nhiệm vụ của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp. Đó là lực lượng nòng cốt giúp đất nước xây dựng một nền kinh tế mạnh, độc lập. Trong bối cảnh hiện nay, chỉ có thực hiện kinh doanh bền vững thì doanh nhân, doanh nghiệp mới làm tròn được vai trò này. Khi doanh nghiệp áp dụng mô hình kinh doanh phát thải thấp, ưu tiên sử dụng năng lượng tái tạo thay vì năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch như trước, thì doanh nghiệp góp phần thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo nói riêng và đảm bảo an ninh năng lượng của quốc gia nói chung. Khi doanh nghiệp triển khai các mô hình kinh doanh chia sẻ giá trị (CSV), kinh doanh cùng người thu nhập thấp, thì họ cũng góp phần xóa đói, xóa nghèo. Thực hiện tốt mô hình sản xuất xanh, giảm phát thải cũng chính là cơ hội để sản phẩm hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp đáp ứng được tiêu chuẩn cao của tất cả các thị trường. Ông Nguyễn Quốc Khánh - Giám đốc điều hành nghiên cứu và phát triển Vinamilk chia sẻ:

"Đây là quá trình, hành động kép, chúng ta phải cắt giảm lượng phát ra, hấp thụ lượng thừa bằng hành động tạo ra những bể các bon. Mục tiêu giảm thải khí nhà kính để giảm biến đổi khí hậu và để xoá dấu chân các bon của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động cũng tạo ra các sản phẩm tốt nhất cho doanh nghiệp. Cho đến hiện nay một nhà máy và một doanh nghiệp đã đạt trung hoà các bon và chúng tôi đang chuẩn bị cho các nhà máy còn lại.. phải rất kiên trì với quá trình này bởi là quá trình lâu dài và xuyên suốt".

Xu hướng sống xanh, tiêu dùng xanh cũng đặt ra bài toán mới cho các doanh nghiệp Việt để phù hợp với xu thế phát triển chung và nâng cao vị thế, tăng sức cạnh tranh ở cả thị trường trong và ngoài nước. Vì vậy, theo các chuyên gia, doanh nghiệp cần không ngừng nâng cao trách nhiệm xã hội, đạo đức kinh doanh, đảm bảo tuân thủ các quy định về môi trường, đổi mới công nghệ, nâng cao hiệu quả sản xuất. Đồng thời sắp xếp, cơ cấu lại, tiến tới ngừng phát triển những sản phẩm, dịch vụ phát thải lớn, gây ô nhiễm, ảnh hưởng tới môi trường. Thay vào đó, cần phát triển các sản phẩm, dịch vụ sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên để góp phần hình thành đội ngũ doanh nhân “xanh” của đất nước. Chuyên gia kinh tế, TS Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng:

"Việc doanh nghiệp định vị giá trị, xây dựng thương hiệu nó bắt nguồn với chữ xanh này. Mà chúng ta đều biết, để xây dựng thương hiệu ấy thì cái gốc rễ, nền tảng chính là văn hóa doanh nghiệp. Mà văn hoá thì nó là cái tầm nhìn, thứ hai là tấm gương của người lãnh đạo, thứ ba là những quy tắc ứng xử  tạo ra sức mạnh cho doanh nghiệp để thực hiện mục tiêu của mình. Mục tiêu ấy không chỉ là hiệu quả theo nghĩa truyền thống, nói phải là xanh. Đây là cái gốc rễ. Thế còn trong lúc khó khăn thì đúng là chúng ta phải dành nguồn lực cho việc vượt khó, thế nhưng hãy nhớ là đừng quên bắt nhịp với xu thế phát triển bền vững".

Để khuyến khích các doanh nghiệp phát triển bền vững, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng cần xây dựng một cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững. Năm 2010, VCCI đã thành lập Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD) theo sự phê duyệt của Chính phủ, cho đến nay đã quy tụ gần 200 doanh nghiệp, tổ chức thành viên và mạng lưới các đối tác trong nước, quốc tế cùng tiên phong trong thúc đẩy phát triển bền vững doanh nghiệp. Trong đó, Chương trình Đánh giá, Công bố Doanh nghiệp bền vững tại Việt Nam đã thu hút được sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, lan toả ý nghĩa ngày càng sâu rộng hơn. Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI, Bí thư Đảng uỷ Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Trưởng ban chỉ đạo Chương trình cho biết:

"Những doanh nghiệp tiên phong dám thách thức chính mình trên một hành trình không dễ dàng - đó là hành trình xanh, hành trình phát triển bền vững, kiến tạo những giá trị của hạnh phúc cho xã hội và cho người lao động của doanh nghiệp. Chúng tôi kỳ vọng rằng, sẽ sớm có thêm nhiều gương mặt mới trên hành trình đó để xây dựng cộng đồng doanh nghiệp bền vững tại Việt Nam. Họ sẽ là những sứ giả truyền tải trên thế giới thông điệp đó là doanh nghiệp Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ về bình đẳng, công bằng xã hội, thịnh vượng và bao trùm".

Những doanh nghiệp đạt danh hiệu bền vững là những đơn vị vượt lên tư duy kinh doanh truyền thống, không chỉ trụ vững trên thương trường mà còn tạo ra giá trị lâu dài cho xã hội và môi trường. Họ vừa làm giàu về kinh tế, vừa góp phần phát triển cộng đồng, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh. Chính sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp bền vững là nền tảng để cả nền kinh tế tăng trưởng ổn định và chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong dài hạn. Ông Phạm Thành Nam, thành viên HĐQT Tập đoàn Trường Tươi Bình Phước cho rằng, doanh nghiệp triển khai các mô hình kinh doanh chia sẻ giá trị thì doanh nghiệp cũng góp phần xóa đói, xóa nghèo cho xã hội, và nhiều doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội sẽ tạo ra một cộng đồng doanh nghiệp lớn mạnh:

"Tôi nghĩ rằng khi doanh nghiệp kiếm được tiền thì nguồn tiền đó đến từ xã hội, từ người dân, người lao động, họ mang đến lợi nhuận. Khi đã có lợi nhuận thì cần nghĩ đến công tác an sinh xã hội. Tôi nghĩ đó là việc mà doanh nghiệp nên làm để góp phần thực hiện công tác an sinh xã hội. Có thể đóng góp của tập đoàn chúng tôi chưa nhiều so với các doanh nghiệp khác, nhưng chúng tôi từng bước làm việc đó mỗi ngày, mỗi năm".

Doanh nghiệp bền vững không chỉ là yếu tố cần thiết mà còn là xương sống để nền kinh tế phát triển ổn định, lâu dài. Một cộng đồng doanh nghiệp bền vững chính là nền tảng để tăng trưởng kinh tế thực sự, kết hợp hài hòa giữa lợi nhuận, xã hội và môi trường. Nếu phần lớn doanh nghiệp trong nền kinh tế đều hoạt động theo hướng bền vững, hệ thống kinh tế sẽ giảm thiểu biến động, rủi ro khủng hoảng tài chính, xã hội và môi trường. Nền kinh tế lúc đó không chỉ tăng trưởng mà còn tăng trưởng chất lượng, phù hợp với xu hướng phát triển toàn cầu./.