Thị trường tài chính cuối năm: Vẫn tiềm ẩn những rủi ro

Băn khoăn chọn kênh đầu tư

Chị Thuý Liên (Hà Nội), một nhà đầu tư chứng khoán cho biết, vợ chồng chị tích cóp được gần 2 tỷ đồng. Số tiền này lúc đầu chị dự định sẽ đầu tư bất động sản, nhưng khi thấy giá đất tăng quá cao, 2 tỷ tiền mặt của chị không mua nổi nửa căn chung cư hạng thường, chị quyết định đầu tư 500 triệu đồng vào chứng khoán.

Số còn lại, chị dự kiến gửi tiết kiệm một nửa, còn một nửa sẽ mua vàng, theo lời khuyên của các chuyên gia là “bỏ trứng vào nhiều giỏ” để chia rủi ro. Thế nhưng, sau mấy ngày chen lấn xếp hàng mua vàng không được, chị nản nên đã từ bỏ. Rồi chứng khoán liên tục lao dốc, số tiền đầu tư của chị nhanh chóng “bay” mất 1/3. Trong khi đó, so với mặt bằng giá cả hiện nay, nhất là vàng và bất động sản ở mức cao, thì số tiền gửi tiết kiệm của chị ngày càng mất giá...

“Cứ đà này, với 2 tỷ tiền mặt, trước đây tôi cũng tự cho mình là có của ăn của để, nhưng giờ nguy cơ sẽ sớm bị nghèo hoá mất”, chị Thuý Liên lo lắng.

Câu chuyện của chị Liên phản ánh thực trạng băn khoăn của người dân trước các kênh đầu tư hiện nay. Theo chuyên gia đầu tư tài chính Phan Dũng Khánh, giai đoạn này là giai đoạn mà hầu như các kênh đầu tư tài chính đều đạt kỷ lục lịch sử.

Vàng đã tăng từ 2.600 USD/ounce phiên giao dịch ngày 31/12/2024 lên hơn 4.300 USD/ounce vào giữa tháng 10 năm nay, kéo giá vàng trong nước tăng từ 83 triệu lên 153 triệu đồng/lượng, tức tăng thêm hơn 70 triệu đồng/lượng - mức tăng quá lớn. Giá tăng, kéo theo vốn hoá tăng, hiện vốn hoá của vàng lên tới 30 nghìn tỷ USD, cao nhất trong lịch sử từ trước tới nay, vượt kênh chứng khoán.

Ở kênh đầu tư chứng khoán, VN-Index cũng tăng từ hơn 1.260 điểm lên tới gần 1.800 điểm. Tương tự, bất động sản cũng hình thành mặt bằng giá mới cao gấp đôi chỉ sau 2 năm. Số liệu thống kê cho thấy trong quý III/2025, chung cư tại Hà Nội đã tăng giá 95% so với quý I/2023, đặc biệt là phân khúc cao cấp.

Biến động khó lường

Với thị trường vàng, sau khi đạt đỉnh 154,6 triệu đồng/ lượng vào chiều ngày 21/10 vừa qua, giá vàng đang lao dốc không phanh, mất đi 11 triệu đồng/ lượng sau 9 ngày. Nếu chia trung bình, mỗi ngày giá vàng bốc hơi 1 triệu đồng/ lượng. Nhiều nhà đầu tư vàng tạm thời lỗ nặng. Thị trường vàng đang trở nên nhạy cảm với diễn biến thế giới và tâm lý người mua.

Cập nhật tại thời điểm 9h30 ngày 30/10 giá vàng thương hiệu quốc gia SJC giao dịch quanh mốc 144,6  - 146,2 triệu đồng/ lượng ( chiều mua vào – bán ra).

Nhiều nhà đầu tư cho biết, sau nhiều ngày xếp hàng dài chỉ để chờ mua 1,2 chỉ vàng ở phố vàng Trần Nhân Tông vì thấy giá tăng mạnh thì nay giá vàng giảm buộc phải tính toán lại, có nên giữ hay bán cắt lỗ. Áp lực tâm lý khá lớn.

Giới chuyên gia cho rằng nhà đầu tư nhỏ lẻ nên kiên nhẫn, theo dõi diễn biến và tránh bán tháo vì vài phiên giảm không đủ để xác định xu hướng dài hạn. Đồng thời, việc theo dõi các chỉ số kinh tế và thị trường quốc tế vẫn là yếu tố quyết định trong chiến lược đầu tư vàng.

Những ngày tới, giá vàng trong nước dự kiến tiếp tục biến động quanh mức hiện tại. Các phiên tăng giảm sẽ phụ thuộc nhiều vào diễn biến đồng USD, lãi suất Mỹ và tâm lý thị trường. Các nhà đầu tư được khuyến nghị mua dần, tránh mua lớn tại đỉnh giá.

Thị trường trong nước phản ứng nhanh, nhưng vẫn phụ thuộc nhiều vào diễn biến thế giới. Các nhà phân tích nhấn mạnh rằng vàng trong nước chịu ảnh hưởng kép: từ biến động giá thế giới và từ tâm lý người mua trong nước.

Chuyên gia kinh tế TS Ngô Trí Long đã từng phân tích, không có gì là tăng giá mãi mãi, nếu đầu tư vàng, nhà đầu tư hãy mua bằng “tiền tươi thóc thật”, không dùng đòn bẩy tài chính, và với những người ưa an toàn thì nên chọn vàng miếng SJC bởi đó là thương hiệu vàng quốc gia, có vị thế hơn, có thể bán bất kỳ tại nơi nào kinh doanh vàng, còn vàng nhẫn thường vẫn chỉ “mua đâu bán đó”.

Khi các kênh đầu tư khác hấp dẫn hơn, dòng vốn từ vàng có thể giảm, tạo áp lực giảm giá tạm thời. Tuy nhiên, vàng vẫn giữ vị thế ổn định khi các yếu tố rủi ro kinh tế hoặc địa chính trị gia tăng.

Nhà đầu tư nhỏ lẻ cần cẩn trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi quyết định giao dịch, tránh bị cuốn theo tâm lý đám đông. 

Trong khi đó, ông Huỳnh Minh Tuấn, Nhà sáng lập FIDT kiêm Phó Chủ tịch Chứng khoán APG đưa ra kỳ vọng với những chính sách mới như bỏ độc quyền vàng và đề xuất đánh thuế thu nhập vàng sẽ giúp thị trường vàng dần ổn định và minh bạch hóa. Đặc biệt, việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng là bước ngoặt, hay việc vận hành mô hình sàn vàng là bước đi hợp lý, trong năm 2026 có thể ra đời giúp kiểm soát nguồn lực này tốt. Sàn vàng đi vào hoạt động sẽ góp phần minh bạch hóa dữ liệu thị trường, hỗ trợ hoạch định chính sách, giúp kiểm soát hoạt động mua bán bất thường, ngăn chặn rửa tiền và đầu cơ.

Với thị trường chứng khoán, FTSE Russell thông báo nâng hạng chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp vào đầu tháng 9/2026, sự kiện nâng hạng giúp Việt Nam có mặt trên bản đồ tài chính thế giới, nằm trong nhóm các thị trường mới nổi. Thực tế nâng hạng không phải là kết quả cuối cùng mà chỉ là bước khởi đầu, các doanh nghiệp sẽ tăng trưởng IPO và niêm yết sàn chứng khoán. Câu chuyện nâng hạng là màu hồng nhưng mới là hồng nhạt, sẽ đậm dần khi thị trường có những bước tiến lớn hơn.

Để tận dụng hiệu quả cơ hội từ việc nâng hạng, Bộ Tài chính và Uỷ ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN) đã và đang triển khai hàng loạt giải pháp từ phía cung lẫn phía cầu.

Cụ thể, UBCKNN tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài như yêu cầu công bố thông tin song ngữ Anh – Việt, bảo đảm tiếp cận công bằng; đồng thời bỏ quy định prefunding, giúp nhà đầu tư không phải chịu rủi ro tỷ giá trước giao dịch.

Về phía cung, Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi và bổ sung Nghị định 155/2020/NĐ-CP về thi hành Luật Chứng khoán, trong đó gắn kết IPO với niêm yết, thúc đẩy doanh nghiệp đại chúng ra sàn minh bạch hơn.

"Hiện nay, việc đưa doanh nghiệp FDI niêm yết trên thị trường đã được các bộ ngành thống nhất, mở ra triển vọng đón thêm hàng hóa chất lượng cao", Phó Chủ tịch UBCKNN cho biết thêm.

Còn chuyên gia kinh tế, TS Cấn Văn Lực cho rằng, việc FTSE Russell nâng hạng không chỉ là tin vui của ngành chứng khoán, mà còn là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam. Bởi thị trường vốn phát triển sẽ giảm áp lực cho tín dụng ngân hàng, đa dạng hóa kênh huy động và tăng sức đề kháng trước biến động toàn cầu.

Các kỳ vọng được mở ra rất nhiều, song thị trường chứng khoán không phải cứ đánh là thắng. Thực tế đã chỉ ra gần 1 tháng trở lại đây thị trường biến động khôn lường, nhiều nhà đầu tư đã mất cả lãi.

Rủi ro từ lạm dụng đòn bẩy tài chính

"Có thể nhận thấy rằng, các kênh đầu tư tài chính hiện nay đều đang tiềm ẩn những sự biến động khó lường. Chuyên gia kinh tế Phan Dũng Khánh đưa ra phân tích, những kênh sinh lời cao, nhưng rủi ro cũng lớn. Bởi vậy người dân muốn tham gia vào thị trường này cần có kiến thức, kinh nghiệm. Và quan trọng, đừng lạm dụng đòn bẩy tài chính khi thị trường quá nóng."