Từ chiến lược hóa chính sách đến kiến tạo nền tảng mới cho xuất khẩu Việt Nam

Kết quả đạt được đã cho thấy sự đồng hành hiệu quả giữa Chính phủ Việt Nam và Thụy Sĩ trong nỗ lực thúc đẩy thương mại phát triển ổn định, dài hạn.

Chiến lược hóa chính sách 

Sản phẩm chiến lược xuất nhập khẩu Quốc gia được bàn giao 

Một trong những đóng góp then chốt của Dự án SwissTrade là hỗ trợ Bộ Công Thương xây dựng Chiến lược Xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030 - văn bản định hướng dài hạn đối với hoạt động thương mại của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng. Theo báo cáo của Ban Quản lý Dự án, quá trình xây dựng chiến lược được thực hiện bài bản, dựa trên các phân tích chuyên sâu, khảo sát thị trường cũng như tham vấn rộng rãi với các đối tác trong và ngoài nước.

Tài liệu chiến lược không chỉ xác định rõ các mục tiêu và định hướng phát triển mà còn giúp cơ quan quản lý chủ động hơn trong điều hành thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận cơ hội mới và ứng phó hiệu quả với biến động thương mại toàn cầu. Đây được xem là một trong những kết quả quan trọng nhất của Dự án SwissTrade, tạo nền tảng vững chắc cho việc hoạch định chính sách thương mại trong giai đoạn tới.

Song song với xây dựng chiến lược, dự án còn góp phần thúc đẩy cách tiếp cận chính sách mới: dựa trên bằng chứng, thông tin thị trường và tham vấn đa chiều. Những phương pháp này đang từng bước giúp ngành Công Thương nâng cao chất lượng hoạch định chính sách thương mại theo hướng minh bạch, hiện đại và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Tăng cường đối thoại công - tư và cải thiện quản trị thương mại

Đối thoại công - tư (ĐTCT) là một trong những hợp phần có tác động rộng của Dự án SwissTrade. Việc thí điểm các diễn đàn ĐTCT giúp thu hẹp khoảng cách giữa cơ quan hoạch định chính sách và khu vực doanh nghiệp – lực lượng trực tiếp chịu tác động từ các quy định thương mại.

Theo báo cáo tại hội nghị tổng kết, các phiên đối thoại đã tạo cơ chế phản hồi hai chiều hiệu quả, giúp doanh nghiệp bày tỏ vướng mắc, còn cơ quan quản lý kịp thời tiếp thu để điều chỉnh chính sách phù hợp hơn. Hoạt động này đồng thời hỗ trợ triển khai Nghị quyết 68/NQ-CP và Chương trình GoGlobal, góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu quả khi ban hành chính sách trong lĩnh vực xuất nhập khẩu.

Bên cạnh tác động về cơ chế, Dự án SwissTrade cũng mang lại bài học quan trọng về quản trị dự án hợp tác quốc tế. Việc phải xử lý nhiều khác biệt về thủ tục, cơ chế tài chính và yêu cầu kỹ thuật đã giúp các đơn vị của Bộ Công Thương hoàn thiện kỹ năng điều phối, theo dõi và triển khai dự án ODA một cách chuyên nghiệp hơn. Đây là giá trị gia tăng quan trọng và tạo nền tảng cho các chương trình hợp tác trong tương lai.

Kiến tạo nền tảng mới cho hỗ trợ doanh nghiệp

Dự án SwissTrade cũng lựa chọn cách tiếp cận mới: đầu tư nâng cao năng lực cho các tổ chức hỗ trợ kinh doanh (BSO) - lực lượng giữ vai trò trung gian quan trọng trong hệ sinh thái xuất khẩu.

Thông qua Chương trình Hỗ trợ đổi mới và cạnh tranh (ICG), nhiều BSO đã thử nghiệm mô hình mới, phát triển công cụ số và đổi mới phương thức cung cấp dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp. Trong số đó, các tiểu dự án như giải pháp hỗ trợ ghi nhãn theo chuẩn EU của Viện Nghiên cứu Tổ chức và Kinh tế số (RIDE) hay hệ sinh thái số AFTCONNECT của Hiệp hội Thực phẩm Minh bạch (AFT) là những ví dụ tiêu biểu cho việc ứng dụng công nghệ nhằm mở rộng khả năng hỗ trợ doanh nghiệp.

Những mô hình này không chỉ nâng cao khả năng tiếp cận thị trường của doanh nghiệp nhỏ và vừa mà còn minh họa cách Dự án SwissTrade góp phần hình thành nền tảng số hóa trong xúc tiến thương mại – yếu tố ngày càng quan trọng trong bối cảnh thị trường quốc tế đòi hỏi tiêu chuẩn minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc cao. 

Những kết quả đạt được cho thấy Dự án SwissTrade đã hoàn thành tốt vai trò đặt nền móng cho một hệ sinh thái hỗ trợ xuất khẩu hiện đại. Tại hội nghị tổng kết, đại diện Bộ Công Thương cho biết Việt Nam và Thụy Sĩ đang xúc tiến xây dựng giai đoạn II của SwissTrade, tập trung vào chuyển đổi xanh, thương mại số và nâng cao năng lực đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế - những xu hướng quyết định năng lực cạnh tranh trong tương lai.

Sự tiếp nối này thể hiện cam kết lâu dài của hai Chính phủ trong việc tăng cường hợp tác thương mại, đồng thời mở ra cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu với sự hỗ trợ bài bản hơn từ các BSO và cơ quan quản lý.