Tại diễn đàn các chuyên gia đã tập trung phân tích, cung cấp thông tin mới cập nhật về thị trường xuất khẩu, cũng như đưa ra những giải pháp hữu hiệu để nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp (DN) xuất khẩu tại các thị trường trọng điểm. Từ đó giúp DN tự đánh giá, điều chỉnh, cải tiến các quy trình quản lý, sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật và rào cản thương mại tại các quốc gia, tham gia sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu..

Xuất khẩu dệt may Việt Nam (ảnh minh họa internet)

Theo ông Nguyễn Phú Hòa, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu 7 tháng đầu năm ước đạt 115,2 tỷ USD, tăng 18,7% so với cùng kỳ. Kim ngạch nhập khẩu 7 tháng đầu năm ước đạt 118,3 tỷ USD, tăng 24% so với cùng kỳ, nhập siêu 3,08 tỷ USD. So với cùng kỳ, 7 tháng đầu năm xuất khẩu duy trì mức tăng trưởng cao (cùng kỳ tăng chỉ tăng 5,5%). Có 20 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, trong đó có 8 mặt hàng đạt kim ngạch trên 3 tỷ USD. Tổng kim ngạch của các mặt hàng này chiếm tới 85,5% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu.

Các DN trong nước tiếp tục đạt mức tăng trưởng khá, cụ thể đạt 32,2 % tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng 14,6% so với cùng kỳ, đây cũng là điểm tích cực trong hoạt động xuất khẩu. Kim ngạch nhập khẩu tăng trưởng cao nhưng tập trung vào các mặt hàng cần nhập khẩu, là đầu vào cho sản xuất, xuất khẩu. Xuất khẩu vào các nước có Hiệp định thương mại tự do (FTA) ngày càng tăng cao, cho thấy các DN đã tận dụng tốt cơ hội do các hiệp định này mang lại.

Dự báo về tình hình xuất khẩu, các chuyên gia cho rằng, qua nghiên cứu cơ cấu hàng hoá nhập khẩu thời gian qua nhận thấy lượng nguyên vật liệu nhập về nhiều, dự kiến xuất khẩu sẽ gia tăng, kim ngạch xuất khẩu cả năm sẽ đạt khoảng 200 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ. Nhập khẩu năm 2017 ước đạt 205 tỷ USD, tăng trên 17% so với cùng kỳ. Dự kiến nhập siêu khoảng 5 tỷ USD, bằng khoảng 2,5% kim ngạch xuất khẩu. Với sự nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành thị trường xuất khẩu năm 2017 và năm 2018 sẽ tiếp tục đạt được xu hướng tăng trưởng. Tuy nhiên hoạt động xuất khẩu nói riêng, và nền kinh tế nói chung đã bộc lộ nhiều điểm nghẽn cần thay đổi để phát triển.

Đánh giá về thị trường toàn cầu cũng như năng lực đáp ứng của DN Việt Nam, nhiều diễn giả tại hội nghị cho rằng, năng lực cạnh tranh xuất khẩu sẽ ngày càng gay gắt, nhưng khả năng cung ứng của DN Việt Nam vẫn còn rất nhỏ bé trong chuỗi cung ứng. Ông Yuichino Shiotani, Tổng Giám đốc Top Valu Japan, cho biết chỉ tính riêng mặt hàng may mặc và đồ dùng gia đình, năm 2016 Nhật Bản nhập khẩu hơn 600 triệu Yên, với hơn 687 DN cung ứng. Riêng Việt Nam mới chỉ có khoảng 50 DN cung ứng, với kim ngạch xuất khẩu vào Nhật đạt khoảng 28,4 triệu Yên.

Từ những đòi hỏi từ thực tế trên, DN Việt Nam cần chủ động kiến tạo để thay đổi năng lực cạnh tranh của sản phẩm, đi vào giá trị gia tăng, nâng tầm thương hiệu, hình ảnh quốc gia. Theo lời khuyên của ông Yuichino Shiotani, các DN không nên chạy theo các sản phẩm đại trà trên thị trường mà cần có những sản phẩm có sự khác biệt, chất lượng. Ngoài ra, DN cần tìm hiểu kỹ các luật lệ, chú trọng các chuẩn mực trong sản xuất, kinh doanh mới có thể thuyết phục được các đối tác.