Dịch bệnh viêm phổi cấp do virus Corona (nCoV) kéo dài dự báo sẽ tác động tiêu cực đến nhiều nhóm ngành tại Việt Nam, trong đó có ngành bia. Theo nhiều ý kiến, việc giảm tụ tập khiến lượng khách tại những quán ăn, quán nhậu giảm sút đáng kể, tiếp nối sự ‘ảm đạm’ sau Nghị định cấm sử dụng bia rượu khi lái xe có hiệu lực từ đầu năm. Kết quả, tiêu thụ bia của những doanh nghiệp trong ngành như Bia Hà Nội (BHN), Sabeco (SAB) cũng bị ảnh hưởng.

Đặc biệt tại SAB, theo giới phân tích, kênh phân phối bia thông qua các nhà hàng, quán nhậu (on-trade channel) hiện chiếm tỷ trọng lớn 70-80% doanh số ngành bia của Công ty, vì thế sản lượng bia tiêu thụ trong năm 2020 dự giảm 20% và giá bán sẽ được điều tiết từ 5-10% theo cung và cầu thị trường khi nhu cầu ngày càng giảm.

Doanh thu quý đầu năm 2020 tiếp tục sụt giảm

Trong báo cáo của SSI Research, mặc dù đưa ra quan điểm trung lập với ngành bia, song đơn vị này cũng nhấn mạnh cùng với sự lây lan của virus Corona, người tiêu dùng sẽ dành ít thời gian hơn ở chỗ công cộng và tụ họp, điều này gây bất lợi cho ngành bia, ít nhất là trong quý 1/2020.

Thực tế cũng cho thấy, theo BHN, sản lượng tiêu thụ bia dự kiến giảm 30% trong tháng 1/2020. SAB cũng ghi nhận sản lượng tiêu thụ bia kém trong tháng 1/2020 từ các kênh ngoài cơ sở và đại lý cấp 1, do đó SAB đã phân bổ sản lượng tiêu thụ thấp hơn cho các nhà máy bia.

Điểm lại khó khăn liền trước kể từ khi Nghị định 100 có hiệu lực từ ngày 1/1/2020, sản lượng tiêu thụ bia của ‘ông lớn’ đầu ngành SAB giảm đáng kể so với năm ngoái. Quan sát trước kỳ nghỉ Tết cũng cho thấy nhiều siêu thị và các đại lý đã giảm giá cao để xử lý hàng tồn kho còn sót lại. Nhìn chung, số tiền phạt từ Nghị định 100 tăng gấp đôi so với quy định cũ và thời gian treo bằng tối đa hiện tại đã tăng từ 6 đến 24 tháng. Những quy định nghiêm ngặt này đã khiến người tiêu dùng thay đổi hành vi, ít nhất là trong ngắn hạn.

Với ảnh hưởng bất lợi của virus Corona và Nghị định 100, SSI Research cho rằng doanh thu của SAB sẽ giảm trong quý đầu năm. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế ước tính sẽ được cải thiện trong những quý cuối năm nhờ quyết tâm và nỗ lực tiếp tục cắt giảm chi phí.

Năm 2020 sẽ ưu tiên tiết kiệm chi phí

Về phía SAB, trong ngắn hạn, với ảnh hưởng của virus Corona và Nghị định 100, chiến lược tiết kiệm chi phí sẽ trở thành ưu tiên hàng đầu của công ty. Theo ban lãnh đạo, giá mạch nha và hoa bia ước tính tiếp tục giảm trong năm nay, do đó tiết kiệm chi phí nguyên liệu đầu vào là khá chắc chắn.

Trong dài hạn (1-2 năm tới), SAB có kế hoạch mở rộng thêm 3 nhà máy bia có hiệu quả và chất lượng cao về sản xuất và địa điểm (nhà máy bia ở Sóc Trăng, Củ Chi và Quảng Ngãi) và lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời cho những nhà máy này để giảm chi phí và bảo tồn năng lượng.

Động thái đáng ghi nhận, gần đây SAB đã cập nhật chuỗi cung cấp và hệ thống quản lý kho có khả năng hiển thị hàng tồn kho theo thời gian thực tế, tăng năng suất, giảm lỗi vận hành, cải thiện dịch vụ kho và phối hợp với các bên liên quan tốt hơn. Điều này giảm thêm chi phí hoạt động khiến lợi nhuận ròng cải thiện từ 8,8% trong quý 4/2018 lên 11,2% trong quý 4/2019. Trong tương lai, một dự án công nghệ thông tin lớn đã được triển khai trong Q4/2019 và sẽ hoàn thành trong năm 2020 để chuyển đổi toàn bộ hệ thống của SAB (tập trung hóa, đơn giản hóa và tiêu chuẩn hóa). Như vậy, có nhiều dư dịa hơn để tiết kiệm chi phí trong những năm tới.

Về kết quả kinh doanh, quý 4/2019 SAB ghi nhận doanh thu thuần 9.700 tỷ đồng (giảm 6,5%). Mức giảm này là do sản lượng tiêu thụ giảm, SAB cũng đang lên ý tưởng nhằm giảm thiểu tác động liên quan đến quy định mới về phòng chống tác hại của rượu bia khi tham gia giao thông. Bên cạnh đó, việc hợp nhất nhà máy bia Lâm Đồng từ công ty liên kết sang công ty con, dẫn đến sự thay đổi trong việc ghi nhận doanh thu.

SSI Research lưu ý rằng doanh thu thuần hợp nhất trên báo cáo tài chính là lợi nhuận gộp nhợp nhất, thuế tiêu thụ đặc biệt thấp hơn. Trước đây, khi nhà máy bia Lâm Đồng là công ty liên kết, doanh thu của nhà máy bia này được ghi nhận vào giá vốn hàng bán của SAB cộng với thuế tiêu thụ đặc biệt, và SAB ghi nhận doanh thu gộp cho người tiêu dùng trừ đi thuế tiêu thụ đặc biệt; hiện tại nhà máy bia Lâm Đồng trở thành công ty con, SAB hợp nhất doanh thu gộp của nhà máy bia này cho người tiêu dùng, thuế tiêu thụ đặc biệt thấp hơn. Việc sắp xếp này khiến doanh thu thuần thấp hơn, SSI Research dự báo.